వైకుంఠ ఏకాదశి హిందూ ధర్మంలో అత్యంత పవిత్రమైన పండుగలలో ఒకటి. ఇది ప్రతి సంవత్సరం మార్గశిర శుక్ల పక్షం (మార్గశిర నెలలో పౌర్ణమి తర్వాత 11వ రోజు) న జరుగుతుంది. ఈ రోజు ప్రధానంగా భగవంతుడు విష్ణువు కి అంకితం చేయబడింది. ఈ రోజు వైకుంఠ ద్వారాలు (విష్ణువుకి చెందిన స్వర్గపు గేట్లు) తెరుచుకుంటాయని, ఆ ద్వారాల ద్వారా ప్రవేశించే వారికి మోక్షం లభిస్తుందని భక్తులు విశ్వసిస్తారు. ఈ సంవత్సరం 2025 జనవరి 10 వ తేది న వైకుంఠ ఏకాదశి జరుపుకుంటారు.
వైకుంఠ ఏకాదశి ప్రాముఖ్యత
వైకుంఠ ఏకాదశి విశిష్టత శాస్త్రాలలో చెప్పబడింది. పద్మ పురాణం మరియు విష్ణు పురాణం ప్రకారం, ఈ రోజు ఉపవాసం (ఉపవాస దీక్ష) పాటించడం, భక్తితో ప్రార్థనలు చేయడం వల్ల పూర్వ జన్మ పాపాలు తొలగిపోతాయి. ఈరోజు విష్ణు భగవంతుడు కి ప్రత్యేకమైన భక్తి చూపితే మోక్షాన్ని పొందవచ్చు.
వైకుంఠ ఏకాదశి కథలు
వైకుంఠ ఏకాదశికి సంబంధించి పలు పురాణ కథలు ఉన్నాయి:
1. నమ్మాళ్వార్ కథ:
తమిళ్ ఆళ్వార్ సంతులలో ఒకరైన నమ్మాళ్వార్ ఈ రోజు భగవంతుని దర్శించుకుని వైకుంఠానికి వెళ్లారని చెబుతారు. ఈ కథ ప్రకారం, వైకుంఠ ద్వారాలు నమ్మాళ్వార్ కోసం తెరిచాయి.
2. రుక్మాంగదుడు కథ:
భగవంతుడిని విశ్వాసంతో పూజించిన రుక్మాంగదుడు అనే రాజు, ఎప్పుడూ ఏకాదశి ఉపవాసం పాటించేవారు. ఆయన భక్తికి మెచ్చిన విష్ణువు ఆయనకు మోక్షం ప్రసాదించారని చెబుతారు.
3. క్షీర సాగర మధనం (సముద్ర మధనం):
శివుని మరియు విష్ణువుతో కలిపి, దేవతలు మరియు రాక్షసులు చేసిన సముద్ర మధనంలో మోహిని అవతారం తీసుకున్న విష్ణువు అమృతాన్ని పంపిణీ చేశారని ఒక కథ ఉంది.
పూజా విధులు మరియు ఆచారాలు
వైకుంఠ ఏకాదశి రోజున భక్తులు అనేక ఆచారాలు పాటిస్తారు:
1. ఉపవాసం:
భక్తులు గింజలు, అన్నం వంటివి తినకుండా ఉపవాసం చేస్తారు.
కొందరు జలాన్నే తీసుకుంటారు, మరికొందరు పండ్లు, పాలను మాత్రమే తీసుకుంటారు.
ఉపవాసం శరీరాన్ని మరియు మనసును శుద్ధి చేస్తుందని నమ్మకం.
2. వైకుంఠ ద్వారం:
విష్ణు దేవాలయాల్లో ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహిస్తారు.
వైకుంఠ ద్వారం (స్వర్గపు గేట్లు)ని తెరిచి, భక్తులు ఆ ద్వారాల ద్వారా ప్రవేశిస్తారు.
3. జాగరణ (రాత్రి పహరా):
రాత్రంతా బద్ధభజనలు, విష్ణు స్తోత్రాలు పాడుతూ భక్తులు మేల్కొని ఉంటారు.
విష్ణు సహస్రనామం పారాయణం చేయడం ముఖ్యమైన పద్ధతి.
4. దానం:
ఆహారం, బట్టలు, మరియు నాణేలను బీదవారికి దానం చేస్తారు.
ఈరోజు చేయు దానాలు ఎంతో పుణ్యఫలాలను ఇస్తాయని నమ్మకం.
భారతదేశంలో వైకుంఠ ఏకాదశి వేడుకలు
భారతదేశంలోని ప్రధాన విష్ణు దేవాలయాలలో వైకుంఠ ఏకాదశి వేడుకలు అంగరంగ వైభవంగా జరుగుతాయి.
1. తిరుపతి బాలాజీ ఆలయం (ఆంధ్రప్రదేశ్):
తిరుమలలో వైకుంఠ ద్వారం ప్రత్యేకంగా తెరిచి, వేలాది మంది భక్తులు ప్రత్యేక దర్శనం చేస్తారు.
2. శ్రీ రంగనాథస్వామి ఆలయం (శ్రీరంగం, తమిళనాడు):
ఈ ఆలయంలో పండుగ 10 రోజులు జరుగుతుంది. పరమపద వాసల్ (వైకుంఠ ద్వారం)కి అధిక ప్రాధాన్యం ఉంటుంది.
3. భద్రాచల రామయ్య ఆలయం (తెలంగాణ):
భక్తులు ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహించి వైకుంఠ ద్వారం దర్శనం చేస్తారు.
4. ఉడిపి శ్రీకృష్ణ ఆలయం (కర్ణాటక):
భజన కార్యక్రమాలు, ఉపన్యాసాలు, మరియు ప్రత్యేక పూజలు జరుగుతాయి.
వైకుంఠ ఏకాదశి యొక్క ఆధ్యాత్మిక ప్రయోజనాలు
వైకుంఠ ఏకాదశి ఆధ్యాత్మిక పురోగతికి ఎంతో సహాయపడుతుంది.
శరీరం మరియు మనస్సు శుద్ధి: ఉపవాసం మరియు ధ్యానం మనస్సును శాంతిచేసి, దైవంపై మరింత దృష్టిని పెంచుతుంది.
దైవ కృప: ఈరోజు ఉపవాసం పాటించి, ప్రార్థనలు చేసే భక్తులకు విష్ణువు ప్రత్యేక అనుగ్రహం చేస్తారని నమ్మకం.
పాప పరిహారం: పూర్వ జన్మలో చేసిన పాపాలు తొలగిపోతాయి.
మోక్షానికి మార్గం: వైకుంఠ ద్వారం ద్వారా ప్రవేశం భక్తుడిని మోక్షానికి నడిపిస్తుంది.
శాస్త్రీయ దృక్పథం
వైకుంఠ ఏకాదశి ఉపవాసం మరియు పూజలు భౌతిక మరియు ఆధ్యాత్మిక ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తాయి. శాస్త్రపరంగా కూడా ఉపవాసం శరీరాన్ని శుద్ధి చేస్తుందని, ధ్యానం మనస్సును ప్రశాంతం చేస్తుందని తెలుస్తోంది.
ముగింపు
వైకుంఠ ఏకాదశి భక్తి, ధర్మం, మరియు మోక్షానికి మార్గం చూపించే పవిత్రమైన రోజు. ఉపవాసం, ధ్యానం, దానంతో భక్తులు ఈరోజు తమ జీవితాన్ని దైవానికి అంకితం చేస్తారు. ఈ పండుగ మనిషిని ఆధ్యాత్మికంగా అభివృద్ధి చెందించి, విష్ణు భగవంతుడి అనుగ్రహాన్ని పొందే దారిని చూపిస్తుంది.
ఈ బ్లాగ్ లో వైకుంఠ ఏకాదశి యొక్క ప్రాముఖ్యత, ఆచారాలు, మరియు లాభాలను పూర్తిగా చెప్పబడింది.పూర్తిగా చదివి తెలుసుకోండి.
